College van B&W biedt jaarverslaggeving 2023 met positief saldo aan

Het college heeft de jaarverslaggeving 2023 vastgesteld met daarin het jaarverslag en de jaarrekening. Het college constateert dat er veel is bereikt, ook al zijn bepaalde zaken vanwege procedures en arbeidskrapte anders verlopen dan was voorzien of verwacht. De inzet op woningbouw, onderhoud & vernieuwing wegen, biodiversiteit & groen, start bouw Bronveld, uitvoering energietoeslag en het oppakken van de problematiek van netcongestie via smartenergy-hub zijn zomaar een paar concrete voorbeelden van de inspanningen van de gemeentelijke organisatie.
Met het coalitieakkoord 2022-2026 ‘Ondernemend, Betrouwbaar en Zorgzaam’ als inzet en kompas is er in 2023 verder gebouwd aan een gemeente Barneveld waar het nu en in de toekomst goed samenleven is. In 2023 hadden we te maken met verder oplopende geopolitieke spanningen, een licht afkoelende economie, historische renteverhogingen, een nog steeds hoge inflatie en een voortdurende krapte op de arbeidsmarkt en schaarste als het gaat om grondstoffen en daarmee aanzienlijke kostenverhogingen.

Te midden van dit alles is de financiële positie van de gemeente Barneveld onveranderd solide gebleven en verschaft het een goede uitgangspositie voor de komende jaren. De jaarrekening laat een fors positief resultaat zien van € 21,1 miljoen. Omdat dit positieve resultaat vooral van incidentele aard is, blijft het structurele financiële perspectief voor de langere termijn onzeker. Daarom heeft het college in de Kadernota 2025-2028 voorstellen gedaan om de begroting sluitend te krijgen.

Positief resultaat van ruim € 21 miljoen toegelicht

2023 is afgesloten met een positief saldo van € 21,1 miljoen. De laatst vastgestelde begroting ging uit van een positief resultaat van bijna € 3 miljoen. Het college realiseert zich dat het een substantieel overschot is en dat dit vraagt om een nadere toelichting. Bijna het hele positieve resultaat is incidenteel.
€ 5,9 miljoen is te verklaren door een positief resultaat op de grondexploitaties en bijna € 5 miljoen wordt overgeheveld naar volgend jaar en betreft werkzaamheden die (nog) niet konden worden uitgevoerd. Soms was de langere uitvoeringsperiode gepland, maar ook in een aantal gevallen niet gepland en veroorzaakt door vooral oorzaken van buiten waar we weinig invloed op hebben.
De resterende € 7,6 miljoen aan incidentele meevallers betreffen vooral meevallers uit hogere rijksbijdragen en meer opbrengsten uit lokale heffingen.

Voor het begrotingsjaar 2024 hebben we als College al ingezet op realistischer begroten. Vanzelfsprekend is dat nog niet zichtbaar in het resultaat van 2023. Het forse overschot geeft het College wel de gelegenheid om voor het jaar 2025 nog verder te willen inzetten op realistischer begroten. Daarbij zullen we ons vooral focussen op die posten waar we zelf als gemeentelijke organisatie invloed op hebben.

Het college stelt voor om het positieve resultaat te gebruiken voor het instellen van een Bestemmingsreserve ‘Verantwoord Groeien’ (zie ook Kadernota 2025-2028) en het resterende deel van
€ 8,3 miljoen beschikbaar te stellen aan de algemene reserve. De bestemmingsreserve ‘Verantwoord Groeien’ is bedoeld om grotere investeringen mogelijk te maken voor voorzieningen die de samenleving ten gunste komen.

Ondernemend, betrouwbaar en zorgzaam

Ook in 2023 is gewerkt volgens het motto "Ondernemend, Betrouwbaar en Zorgzaam. Deze principes helpen de gemeente Barneveld richting te geven en tijdig beslissingen te nemen en op koers te blijven.

Ondernemende gemeente

‘Ondernemendheid’ is op onze gemeente van toepassing. Daarvoor is in 2023 veel werk verzet. Te denken valt aan de gesprekken over revitalisering met circa 20 vakantieparken, het versterken van de relatie met ondernemers en initiatiefnemers van evenementen. Ook heeft intensieve lobby richting Den Haag geleid tot onderzoek voor een tijdelijke maatregelen in de ‘botsbocht’ bij de A1/A30. En is, naast tal van concrete bereikbaarheidsmaatregelen en aanpassingen aan wegen, in Garderen een verbod op doorgaand vrachtverkeer ingesteld. In 2023 hebben we circa 10.000 bezoekers mogen ontvangen op de Veiligheidsdag en is een integraal veiligheidsplan vastgesteld voor de komende 4 jaar.
In 2023 zijn bijna 2x meer woningen opgeleverd dan in 2022 (607 om 314). Ook zijn er dubbel zoveel statushouders gehuisvest en vingen we 300 Oekraïners op. Om ons landelijk gebied toekomst te bieden, is een toetsingskader voor functieveranderingsbeleid voorbereid.
Tot slot willen we noemen dat we de haalbaarheidsstudie Energiehub Harselaar hebben afgerond en Energieweb is gestart.

Betrouwbare gemeente

De relatie met onze inwoners hebben we in 2023 versterkt door gezamenlijk op te trekken waar mogelijk. Denk aan participatietrajecten rondom Pastoriebos, AZC en de omgevingsvisie, opstellen cultuurvisie. En met de dorpen en wijken is gewerkt aan dorps- en wijkplannen en concrete acties. Sinds eind vorig jaar kunnen inwoners beter dan voorheen digitaal voortgang de aanvraag zien.
Bij grote gemeentelijke projecten is meer tijdiger gecommuniceerd en meer begrijpelijke taal.
Wellicht minder direct zichtbaar, maar niet minder belangrijk zijn de stappen die in 2023 zijn gezet om  de gemeentelijke organisatie toekomstbestendig te houden. We maken meer gebruik van kennis en inzichten van buiten en hebben in 2023 als zelfbewuste partner opgetreden binnen en buiten onze regio en hebben waar mogelijk proactief stelling genomen bij landelijke en regionale vraagstukken. Denk bijvoorbeeld aan onze niet altijd zichtbare inspanning rondom het programma ‘Ruimte voor Defensie’.

Zorgzame gemeente

Door de nasleep van de Coronacrisis zijn met steun van het Nationaal programma onderwijs samen met onze scholen en preventieve partners onderwijsachterstanden bij leerlingen weggewerkt. Om geldproblemen duurzaam te voorkomen en bestaanszekerheid te vergroten is het integrale programma Bestaanszekerheid gestart. En in 2023 is gestart met de voorbereiding van de WISE-aanpak om het (overmatige ) alcohol- en drugsgebruik onder jongeren terug te dringen en kansrijk opgroeien te bevorderen.
Er is aan 2250 huishoudens energietoeslag verstrekt en vanuit de armoede-impuls is de schoolkostenregeling eenmalig verhoogd en aan 350 kinderen toegekend. Via inzet van fondsen is mogelijkheid tot deelname aan sport en cultuur binnen bereik van iedereen gebracht.
Ook is vorig jaar geïnvesteerd in onderwijs- en sportvoorzieningen en in het bevorderen van deelname voor iedereen.
We hebben het landelijke Integrale Zorgakkoord regionaal met partners uitgewerkt met als doel om vitaal ouder worden mogelijk te make.
Tot slot is vorig jaar Stichting Connect van start gegaan ter ondersteuning jongerenwerk, sport, cultuur en gezondheidsbevordering.

Behandeling in de commissie Bestuur en in de gemeenteraad

De jaarverslaggeving 2022 wordt op 4 juli in de commissie Bestuur en op 10 juli behandeld door de gemeenteraad. Inwoners zijn van harte welkom om deze bijeenkomsten digitaal bij te wonen via de webpagina van de gemeenteraad.