Zorgvuldig gekozen woorden

Column 22 december 2023

Stel je eens voor. Je bevindt je in een noodsituatie. Het is niet duidelijk hoe het gaat aflopen. Wat je wel weet, is dat er hulp onderweg is. Alleen, de situatie wordt met de minuut steeds zorgelijker. Dan krijg je de mogelijkheid om één telefoontje te plegen. Wie bel je en wat ga je zeggen?

Wie heb je lief?

Op zo’n moment denk ik dat je niet snel een telefoontje doet om je beklag te doen. Over werk dat niet af is, een collega die een vervelende opmerking heeft gemaakt, de kabinetsformatie die op zich laat wachten of die kilometerslange file op de A1. Het is waarschijnlijker dat je iemand gaat bellen die je aan het hart gaat. Want ik hoop dat er altijd wel iemand in je omgeving is die je liefhebt. Een vader, moeder, zoon, dochter, partner, buurman of -vrouw, vriend of vriendin. Maar als je niet weet wie je moet bellen? Er zijn ook mensen die eenzaam zijn. Die hun grote liefde misschien wel zijn kwijtgeraakt. Of mensen die zich om wat voor andere reden ook, alleen voelen. En tegelijk, niet iedereen die alleen is, voelt zich daadwerkelijk alleen. Maar hoe weet je of dat zo is?  

Aandacht voor elkaar

Met elkaar leven we in een veelzijdige gemeente met levendige gemeenschappen. In een werkelijk prachtige omgeving met oude bossen, uitgestrekte akkers en groene weiden. Elk dorp heeft zijn eigen charmante karakter. Dit jaar heb ik mogen ontdekken dat veel inwoners betrokken zijn bij elkaar. Naar elkaar omkijken. Bijvoorbeeld in de kerk of moskee, op het werk, op het schoolplein, muziek-, sport- of leesclub of bij andere maatschappelijke activiteiten. Toch betekent dit niet dat we er klakkeloos vanuit mogen gaan dat we er altijd voor elkaar zijn of te weten hoe iemand zich echt voelt. Door het vluchtige karakter van onze samenleving, de druk op gezinnen met alles wat er speelt en de onzekerheid over de toekomst, kan de aandacht zo maar verschuiven.

Obstakels?

Wat als iemand zich terugtrekt op het eigen erf of in een eigen ‘bubbel’? Vooral gelijkgestemden om zich heen verzamelt? Wat als de ander uit beeld verdwijnt of misschien wel een obstakel vormt voor anderen? Hoe zorgen we ervoor dat we met elkaar in contact blijven en zonder oordeel naar elkaars overtuigingen willen luisteren? Niet elkaar overschreeuwen, maar proberen elkaars verschillen beter te begrijpen? Dat is zeker niet eenvoudig, maar wel nodig om verder te komen. Vorige week sprak ik met verschillende organisaties (vanuit verschillende perspectieven) over maatschappelijke onrust en ‘ongezonde polarisatie’. Er is echt veel goeds in onze gemeente, maar uit dit gesprek blijkt eens te meer dat het belangrijk is om interesse te tonen in elkaar. Te weten wanneer het niet goed gaat met een ander om vervolgens aandacht, zorg of steun te bieden als dat nodig is.

Zorgvuldig gekozen woorden

Aandacht geven kan op veel verschillende manieren. Soms zit het in een simpel, klein gebaar. Een telefoontje. Op bezoek gaan. Post doet het altijd goed. Bij jong en bij oud. Eerder deze maand deed PostNL onderzoek bij 500 personen tussen de 16 en 29 jaar. En wat bleek, bijna 8 van de 10 ondervraagden ontvangt liever een fysieke kerstkaart dan een kerstwens via een appje. Een app versturen is weliswaar eenvoudig, maar jongvolwassenen waarderen juist het krijgen van een kerstkaart omdat iemand extra moeite doet. Zorgvuldig gekozen woorden, persoonlijk opgeschreven, daar is veel waardering voor. Zelf krijg ik wel eens post van kinderen over wat hen bezighoudt of met een specifieke vraag. Vaak is er veel moeite in gestopt met een mooie zelfgemaakte envelop of tekening erbij. Dat is toch geweldig. Aandacht maakt iets echt zoveel mooier!

Gezien worden

Een sympathiek initiatief is de Kerstkaartenactie van het Nationaal Ouderenfonds. Je levert een kaart in met een persoonlijke boodschap die vervolgens bij (eenzame) ouderen terechtkomt. Door je eigen gegevens mee te sturen, kan zelfs een penvriendschap ontstaan. Prachtig toch? De deadline van deze actie is inmiddels verstreken. Dat neemt niet weg dat dit het hele jaar door prima in te zetten is. Want een aardig, onverwacht kaartje door de brievenbus gooien bij iemand in de buurt of je straat, ongeacht de leeftijd, kan natuurlijk altijd. En als je nou niet zo’n schrijver bent… Maak dan eens een praatje in het voorbijgaan of bel eens aan bij die ander. Want, willen we niet allemaal gezien en gehoord worden?

Tijd over hebben voor elkaar

Soms bepaalt een noodsituatie wat echt belangrijk is in het leven. Maar zo ver hoeft het niet te komen! Kerst is een mooi moment om hierbij stil te staan. Wat doet er echt toe? Wie weet heb je behalve het bezoeken van de verschillende kerstconcerten, (kerstnacht)diensten, het kerstdiner, het kijken van een kerstfilm, de gezelschapsspelletjes of het maken van een wandeling nog tijd over voor de ander uit de buurt. Via een brief/kaart, een praatje of door aan te bellen. Er komt vast iemand in je gedachten op, ik zou zeggen, gewoon doen! Want, is dat niet waar Kerst ook over gaat? Dat we tijd over hebben voor die ander en elkaar echt zien? De hoop op het ‘betere’ goed in het vizier krijgen? Goede feestdagen toegewenst!